Tại sao “tuổi thọ” của những văn bản được “chuyên gia” của các cơ quan quản lý soạn thảo, chỉ tính bằng ngày, bằng tuần? Theo ý kiến của một số luật gia và chuyên gia, điều cốt lõi là cơ quan quản lý phải “tiếp thị” chính sách trước khi ban hành với đối tượng là người dân và doanh nghiệp.
Nói có vẻ ngược đời, không phải là đưa chính sách vào cuộc sống, mà chính là đưa cuộc sống vào chính sách, cân nhắc, tính toán, dò la ý kiến mọi xã hội quần chúng, nhất là giới chuyên gia với tinh thần cầu thị.
Một số chuyên gia luật đã kĩ càng liệt kê danh sách vài chục văn bản quy phạm pháp luật có nội dung quy định “kỳ cục” được đề xuất và ban hành chỉ trong năm 2012 và nửa đầu năm 2013.
Tức thị phải hiểu biết, thực tiễn cuộc sống sâu sát như chính những đối tượng sẽ chịu tác động trực tiếp của chính sách, văn bản. Tiếc thay, thời gian gần đây, tình trạng văn bản luật pháp kém chất lượng xuất hiện khá nhiều.
Có lẽ đã đến lúc phải thay đổi quan niệm, tư duy về phương pháp xây dựng luật.
Từ các bộ luật, nghị định cho đến các văn bản, thông tư hướng dẫn thi hành, cần phải đưa cuộc sống vào chính sách, thì khi ban hành chính sách mới đích thực đi vào cuộc sống, không còn tình trạng văn bản pháp quy “trật đường ray” như bấy lâu. Từ chuyện dự thảo quy định số vòng hoa trong đám tang, số mâm cỗ trong tiệc cưới cho đến bán thuốc lá hò, quán trà, bán thịt tươi, “chó chính chủ”, gần đây nhất lại rộ lên chuyện “ngực lép không được lái xe”… không ít văn bản, quy định chưa ráo mực đã bị thu hồi hoặc hủy bỏ, song vấn đề đặt ra là xã hội không phải là môi trường để “thử nghiệm” các loại văn bản pháp quy.
Việc ban hành văn bản quy phạm luật pháp phải qua ba khâu “sàng lọc”: giám định của Bộ Tư pháp, rà của Văn phòng Chính phủ và kiểm tra của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Nguyên cớ cỗi rễ của những yếu kém là thiếu cơ chế kết hợp có hiệu quả để quản lý chất lượng chính sách. Nhiều chuyên gia đã “bắt mạch” thực trạng văn bản pháp luật kém chất lượng đã và đang gây ra những tác động bất lợi cho sự phát triển.
Đan Thanh. Khi một văn bản vừa ban hành đã bị dư luận và báo chí phản ứng, thậm chí người dân mang ra đàm tiếu, đâu chỉ việc thu hồi là xong chuyện.
