Thứ Tư, 31 tháng 7, 2013

Đất nước vẫn lạc hậu dù nhiều tốt thạc sĩ, tiến sĩ

Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan phát biểu tại Hội nghị.Ảnh: Công Khanh

Hội nghị do chiến trường sơn hà Việt Nam tổ chức có sự góp mặt của nhiều chuyên gia, nhà giáo dục uy tín với mục đích thu thập quan điểm tâm huyết, có giá trị để gửi đến Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng sắp tới (bàn về chuyên đề đổi mới cơ bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam).

Giáo dục phải tạo ra công cần lao trí tuệ

Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan trằn trọc, số học sinh ra trường càng ngày càng đông, thạc sĩ, tấn sĩ ngày một nhiều, nhưng tại sao giang sơn chậm đổi mới và có vẻ tụt hậu xa hơn so với các nước trong khu vực.

“Tác động của giáo dục và đào tạo đối với vấn đề này như thế nào và chúng ta phải chăng đang hoang toàng rất lớn một nguồn lực đối với giáo dục vào đào tạo?”.

Phó chủ toạ nước nêu vấn đề giáo dục phải tạo ra nguồn nhân lực có nhân cách của con người Việt Nam, sau đó là trình độ chuyên môn tốt.

Giáo sư Hồ Ngọc Đại phát biểu. Ảnh: Công Khanh

Tiếp đó, Giáo sư Hồ Ngọc Đại (Viện trưởng Viện Công nghệ Giáo dục) đặt vấn đề, giáo dục phải tạo ra giá trị cá nhân chủ nghĩa và để mỗi người bằng sức lao động trí tuệ của mình tạo ra của cải vật chất. Khẳng định để có sức lao động trí não, chỉ cần học 9 năm là đủ, Giáo sư Đại đề nghị thay đổi thời gian học từ 12 năm còn 11 năm (6 năm tiểu học, 3 năm THCS và 2 năm THPT).

Hợp nhất ý kiến với Giáo sư Hồ Ngọc Đại về vai trò tạo ra nguồn lực và giá trị gia tăng của giáo dục, Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Doan cho biết, “cách mà các nước xung quanh tạo ra giá trị gia tăng nhanh nhất, bền vững nhất là vấn đề giao hội cho giáo dục đào tạo. Phải lên đường từ tư duy như vậy mới thấy rõ được vai trò của giáo dục đào tạo để đào tạo ra nguồn nhân công tạo ra giá trị gia tăng cho xã hội”.

Giáo sư Văn Như Cương (Hiệu trưởng Trường THPT Lương Thế Vinh, Hà Nội) chỉ ra điểm hạn chế của chương trình THPT chính là quá nhiều những tri thức không gặp lại trong nghề nghiệp, cuộc sống, nhưng lại thiếu các môn học làm người, như các lề luật xử sự, nhận thức về cái ác, cái thiện, thái độ với môi trường tự nhiên …

Phải bắt đầu từ người thầy

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Thị Tâm Đan nêu quan điểm, nhà giáo trước tiên phải là chuyên gia giáo dục để giáo dục tư cách cho học sinh, bằng chính tư cách của chính mình. Thành thử, phải tạo điều kiện cho họ đủ ăn, đủ mặc, đủ điều kiện để giữ được nhân cách tốt.

Bà Tâm Đan đề nghị nâng chuẩn trình độ càn ở cấp mẫu giáo, tiểu học lên trình độ Đại học, giáo viên THCS, THPT lên thạc sỹ tâm lý học, giáo dục học.

Toàn cảnh Hội nghị .Ảnh: Công Khanh

Về vấn đề này, Phó chủ toạ nước Nguyễn Thị Doan nói: “Phải bắt đầu từ người thầy. Tôi thấy hiện ngay cả ở trường đại học vẫn có những thầy không biết sử dụng vi tính. Trình độ người thầy như thế thì không thể đổi mới được. Trong các trường dạy nghề giờ, thử hỏi có bao nhiêu trường được trang bị hiện đại, hợp tình hình thực tại để nghề ra nghề, trường ra trường, lớp ra lớp. Mình có cái gì thì mình dạy cho người học cái đó hay nghiên cứu xem người học cần gì để mình dạy cái đó để có đầu tư trang bị thiết bị, kỹ thuật. Chúng ta có lỗi rất nhiều trong nội dung, chương trình đào tạo”.

Về các thụ động, tối.< sáng dạ tầng lớp hiện giờ, Giáo sư, Tiến sĩ Khoa học Phạm Thị Trân Châu cho rằng, không nên đổ lỗi cho giáo dục. Tuy nhiên, cần có giải pháp để nhà trường phải là hình ảnh của tầng lớp ít tiêu cực nhất.

Giáo sư Hoàng Xuân Sính, (chủ toạ HĐQT trường Đại học Thăng Long) yêu cầu, cần tìm ra nguyên do làm hỏng giáo dục, làm hỏng con người, làm mất đi đạo lý thầy và trò. Một trong những nguyên do được Giáo sư Sính nhấn mạnh chính là tệ học thêm, dạy thêm.

“Trước hết, điều đáng sợ nhất là học trò trở thành thụ động, không biết làm gì cả, ngoài việc ngồi ghế nhà trường, nghe và học thuộc và tối về lại lăn ra ngủ vì quá mệt”.

Trong khi đó, Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Minh Thuyết yêu cầu, cần có tổ chức kiểm định chất lượng giáo dục, xây dựng bảng xếp hạng và ban bố công khai theo quy định của quốc gia. Từ đó để người học chọn lựa cơ sở đào tạo, cũng như các cơ sở tuyển dụng cứ vào đó để tìm nhân sự.

Không thể đào tạo hào kiệt

Giáo sư Hồ Ngọc Đại nêu quan điểm anh tài là đặc sản cá nhân chủ nghĩa không đào tạo được, không bổ dưỡng được, chỉ tạo điều kiện cho họ thôi. Nên chi không nên đặt vấn đề đào tạo và bồi bổ hào kiệt, không nên đặt ra trường chuyên lớp chọn.

Đồng quan điểm này, Giáo sư Hoàng Xuân Sính và Giáo sư Trần Phương cho rằng, chúng ta cũng nên từ bỏ khuynh hướng đào tạo tinh hoa, thay vào đó là đào tạo ra thế hệ có sức cần lao trí óc, tạo ra giá trị thặng dư.

N.C.KHANH