Không loại trừ có những quy định còn sơ hở, nhưng về cơ bản, lợi ích nhóm là kiểm soát được
Để giải quyết triệt để tình trạng này, giải pháp then chốt nhất là nhận quyền giảng giải văn bản luật pháp của Tòa án và cho phép TAND vô thượng xây dựng án lệ. Cụ thể, đại biểu Trần Xuân Vinh (Quảng Nam) đặt vấn đề, có hay không tình trạng các DN tranh thủ cơ quan quản lý như bộ, ngành để có cơ chế, chính sách có lợi cho DN mà không hạp với chính sách luật pháp chung.
Liệu khi một văn bản ban hành trái luật pháp, văn bản ban hành chậm và gây ra thiệt hại, người dân có thể khởi kiện ra Tòa án hành chính để đòi bồi hoàn? Ai sẽ phải chịu trách nhiệm về những thiệt hại này? đáp phần chất vấn này, Bộ trưởng Cường cho biết, khi xây dựng Luật Tố tụng hành chính, vấn đề này đã được đưa ra đàm đạo, nhưng chưa có cơ sở để quy định trong Luật.
Như vậy sẽ giảm bớt hồ hết việc ban hành thông tư. Vậy liệu có việc tham nhũng duyệt chính sách hay không? Bộ trưởng Cường cho biết, quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật bây giờ rất đầy đủ và được kiểm soát chặt đẹp qua nhiều tầng. Bởi khi sửa đổi Hiến pháp cũng có nhiều ý kiến góp ý về Tòa án Hiến pháp. Theo các đại biểu, tình trạng nợ đọng văn bản chẳng những làm chậm quá trình đưa Luật vào cuộc sống, mà còn tạo khoảng trống pháp lý gây lúng túng cho các cơ quan quản lý và người dân.
Theo Bộ trưởng Hà Hùng Cường, việc “lobby” chính sách khá phổ biến ở nhiều nước, nhưng với Việt Nam , việc này là khó và không hợp, bởi pháp luật là thể chế hóa đường lối chính sách của Đảng. Theo Bộ trưởng Cường, nhiều trường hợp khó tránh được tình trạng chậm trễ văn bản chỉ dẫn. Thưa của Bộ Tư pháp cho thấy, trong số 760 nội dung cần quy định chi tiết trong các luật, pháp lệnh được duyệt y từ ngày 1/1/2009 đến 30/6/2012, có 611 nội dung được quy định chi tiết.
“Nợ đọng” văn bản; văn bản vi phạm luật pháp và văn bản “bất khả thi” Ngoài ra, các đại biểu giao hội chất vấn Bộ trưởng 3 tồn tại, đó là tình trạng nợ đọng văn bản, văn bản vi phạm luật pháp và văn bản “bất khả thi”.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Cường cũng dấn, “không ở đâu có nhiều thông tư như ở Việt Nam ”. “Tôi cũng thấy dư luận nêu ý kiến nhưng có hay không ‘lobby’ thì không dám kết luận. Đối với tình trạng các văn bản vi phạm luật pháp, Bộ trưởng cho biết, cũng có một số văn bản còn sai sót gây bức xúc dư luận, nhưng không nhiều so với số lượng văn bản mà Bộ Tư pháp đã thẩm định (gồm 426 văn bản, mỗi văn bản có khoảng 50 nội dung).
Nếu có thì ở các văn bản điều hành (thí dụ văn bản điều hành giá cả tại từng thời điểm), mà những văn bản này không thuộc trách nhiệm giám định của Bộ Tư pháp”, Bộ trưởng Cường giải trình. Trong 611 nội dung được quy định chi tiết này, lại tồn tại 225 nội dung chưa được quy định chi tiết, chiếm 29,6%, tức gần 1/3 nội dung chưa được quy định chi tiết.
Bên cạnh đó, đại biểu Nguyễn Bá Thuyền (Lâm Đồng) nêu tình trạng hiện nhiều văn bản của các bộ “đá” nhau để bảo vệ lợi ích của bộ mình.
Vấn đề là Bộ Tư pháp sẽ làm thế nào và bao giờ có thể kết thúc tình trạng “luật chết, luật treo” này. Ông Hà Hùng Cường “Lobby” chính sách: Mới chỉ là đề đạt của dư luận Tại phiên chất vấn, nhiều đại biểu Quốc hội đã đặt câu hỏi can hệ đến vấn đề tham nhũng chính sách, luật pháp.
“Về vấn đề bồi thường quốc gia, chúng ta cũng đã bàn nhiều nhưng thấy không phù hợp đưa bồi thường với văn bản vi phạm pháp luật”, Bộ trưởng Cường nói và cho rằng, có thể khi sửa Luật Tố tụng hành chính sẽ coi xét để đưa vào hoặc đưa vào Hiến pháp.
Riêng chỉ có thông tư và thông tư liên tịch do các bộ ban hành thì hệ thống kiểm soát chưa được chém. Những văn bản có sai sót, Bộ đã tiếp thụ và chỉnh sửa, như quy định CMND ghi tên ba má, xe chính chủ… đắp lên các tồn tại của công tác xây dựng luật pháp, nhiều đại biểu trở đi, trở lại với vấn đề trách nhiệm của quốc gia, của cơ quan quản lý đối với các chủ thể dự quan hệ từng lớp bị pháp luật điều chỉnh khi mà chậm ban hành văn bản, hoặc là văn bản ban hành chẳng thể thực thi, không đúng luật pháp.
Qua rà soát văn bản quy phạm luật pháp thì không có. Ví dụ Luật năng lượng nguyên tử, việc ban hành Nghị định hướng dẫn còn tham khảo các nước và phải bắt tay vào thực tiễn mới biết nảy sinh vấn đề gì. Nếu có Tòa án Hiến pháp thì các văn bản vi phạm Hiến pháp sẽ được giải quyết ở đây.